Haber: OKTAY YILDIRIM Kamera: ADEM KARABAYIR
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un “Belirlediğimiz iki rezerv alanda İstanbul’daki 1.5 milyon riskli konutu hem Anadolu yakasına hem de Avrupa yakasına taşıyacağız” sözlerine tepki gösterdi. İmamoğlu, “Bu bir seçim vaatleri dilidir. 1,5 milyon konut hangi rezerv alana taşınacak? Bilen var mı? Yani 4,5 milyon kişi. Ben böyle bir rezervin nerede olduğunu bilmiyorum. Allah aşkına bırakın burayı. hangi semte, “Bugüne kadar mahalleye mi taşındınız? O halde İstanbul’da bir yerden alıp başka bir yere taşındığınız bir mahalleyi gösterin. Bu millet bunlarla dolu. Söylediği sözlerden hiçbir şey anlamadım.”
İBB tek bina dönüşümüne devam ediyor. Kadıköy Rasimpaşa Mahallesi Hayrullah Efendi Caddesi’nde 1972 yılında inşa edilen Nurcan Apartmanı, İBB’nin şehircilik grup şirketlerinden KİPTAŞ, İstanbul İmar AŞ ve BİMTAŞ tarafından hayata geçirilen ‘İstanbul Yenileme’ projesi kapsamında yıkıldı. Yıkım, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, İBB Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Buğra Gökce ve KİPTAŞ Genel Müdürü Ali Kurt da ifade verdi.
Kentsel dönüşüm kapsamında renove edilecek riskli yapının seçimi öncesi açıklamalarda bulunan İmamoğlu, şunları söyledi:
“GÜNDEMİMİZİN BÜYÜK SARSMASI: Burada sizlerle bir yıkımı paylaşıyoruz. ‘Her anımızda bir deprem süreci var’ dedim. Buna koşulsuz devam edeceğiz. Buradan Adalar’a geçeceğim mesela. Adalar’da üç yapıyı ziyaret ettim. Daha önce Orman Bakanlığı’ndan kiraladığımız bir alanda, aslında yeniden güçlendirme ve yenileme yaparak depreme dayanıklı bir tesis haline getiriyoruz. Maalesef yeniden riskli bir yapıya dönüşen bir camiyi restore ediyoruz. Ben inşaatına gideceğim. Yine Taş Mektep adlı tarihi bir yapının onarım ve yenileme çalışmaları var. Aslında bu, dün anlattığım beyin sarsıntısıyla ilgili sürecin bir örneği. Yani aslında bugün bölgede dört ziyaretim var. Muhtemelen üç farklı proje var, bazıları bunun gibi bir yıkımı çözen ya da depremi yeniden ele alan, ama bizim gözlerinizin önünde anlattığımız biçimde olmasa da. Çok tartışılan ‘Deprem konusunda ne yapıyorsunuz’ konusu aslında gündemimizin büyük bir bölümünü oluşturuyor.
KİPTAŞ’IN GÜVENCESİNİN GÜCÜNÜ HİSSEDİĞİ ALANLARA GİRİYORUZ: Yıkılan alandaki binaların çoğu ömrünün sonuna yaklaşmış binalar. Dolayısıyla bu tür yerlerde faaliyet gösteriyoruz. Neden aktifiz? Nedeni şudur: İnsanlar anlaşamaz. Onlara güvenilemez. Bazen müteahhitlere falan inanamıyorlar. İşte KİPTAŞ’ın elinin ve garantisinin gücü hissettirdiği alanlara giriyoruz. Bu bizim kararımız ne zaman? Geçen yıldan beri fiilen düğmeye bastığımız ve ‘İstanbul Yenileniyor’ diye ortaya koyduğumuz bir karakter. Burada aslında bir ikon olmak istiyoruz. Yani bahsettiğimiz şey, arkadaşımın ‘1-1,5 ayda 2 bin 300 binaya ulaşacağız’ dediği rakam, bu becerimizi 3-3,5 yılda gösterdik, o kadar bina yapılmamış olsa da. Hatta son 20 yılda yıkılmış yani ‘eski’, ‘riskli bina’ diye yıkılmış ve yeni bina yapılmamış ama dün yaptığım açıklamalarda bu rakamların ne kadar küçük rakamlar olduğunu söyledim.
BURASİ KİRALIK ŞANTİYE DEĞİL, GERÇEKTEN İSTANBUL’UN GÜÇLENEN ŞANTİYESİ: İstanbul ve Türkiye’de imarla ilgili konularda 19 farklı kurum yetkilidir. Yani herkes bir tarafa çekerse, herkes farklı algılarla süreci yönetirse bu süreç gerçekten başarılı olmaz. İnşaat sektörünün motivasyonu, finans sektörünün motivasyonu, ilçe belediyelerinin motivasyonu, Büyükşehir Belediyesi… Her kurumun temel motivasyonu buysa inanın İstanbul önemli bir dönemde şantiyeye döner. algı. Ama burası bir kiralama sitesi değil. Hakikaten İstanbul’un güçlenen şantiyesi olacak. Bundan da herkes memnun. Sağlıklı önlemler alınır. Bu işin ilkeleri sağlıklı bir şekilde insanlara aktarıldığında mümkün olduğunu ve yıllarını bu işe adamış bir insan olarak; yapabiliriz.
LÜTFEN ‘İSTANBUL GÜÇLENİYOR’ SAYFAMIZDAN BİZİ TAKİP ETMEYE DEVAM EDİN: Az önce arkadaşımın ‘Anlaştık, boşalttık, boşaltıyoruz’ dediği rakamla 2 bin 300 bağımsız bölüm derken aslında ne demek oluyor biliyor musunuz? Türkiye ortalamasına ya da İstanbul ortalamasına baktığınızda çoğunluğu aile evlerinden oluşan 10 bin kişi aslında. Yani 10 ilimizde depremde 10 bin kişiyi Allah göstermesin bu tür yapılarda yakaladıklarında yaşadıklarımız, ne trajik ortamlarla karşılaştık; ortada. O yüzden bu hamleleri çok önemli buluyorum. ‘İstanbul Güçleniyor’ sayfamızdan bizi takip etmeye devam etsinler. ‘İstanbul Yenileniyor’ kampanyamıza eşlik etsinler.
YAPILARIN HIZLI TARANMASI KONUSUNDA ÇOK HIZLI HAREKET EDECEĞİZ: Yapılarının hızlı bir şekilde taranması konusunda çok hızlı hareket edeceğiz. Elimizden geldiğince hızlı bir şekilde gruplarımızı çoğaltarak bu çalışmayı mutlaka alanında en aktif hale getireceğiz. Her zamankinden memnun olmayacağız. Şunları da yapacağız: İstanbul’un bazı kısımlarını seferber edeceğiz, depremin kuvvetli olduğu saat dilimi için hep birlikte ortak karar alacağız. Bu işi önemsiyoruz. İnsan hayatı, deprem diyorum, inşallah hep birlikte başaracağız ki Türkiye’miz ve İstanbul’umuz bu tehditten kurtulsun.”
“Allah aşkına, MAHALLEYİ UNUTMAYIN, ŞİMDİYE KADAR HANGİ MAHALLEYE TAŞINDINIZ?”
İBB Lideri İmamoğlu, açıklamasının ardından gazetecilerin sorularını da yanıtladı. İmamoğlu, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un sorusu üzerine de şunları söyledi:
“Bu süreçte depremle ilgili sıkıntılardan bahsederken, özellikle insanların bu işi bir seçim vaat diline çevirmemesi gerektiğini özellikle yineledim. Şimdi bu bir seçim vaat dili. 1.5 milyon konutu hangi rezerv bölgeye taşıyacak bilen var mı yani 4.5 milyon insan yani 4.5 milyon insan böyle bir rezervin nerede olduğunu bilmiyorum ikinci olarak bırakın mahalleyi allah aşkına siz bu gün hangi mahalleye taşındınız o halde sahip olduğunuz bir mahalleyi gösterin 20 yılda bırakın 1.5 milyonu İstanbul’da bir yerden alıp başka bir yere taşınmış – 1.5 milyonu bırakın – Onun için bırakın bu sözleri Sayın Bakanım tecrübeli birisi teknik adam yani 1.5 milyon bağımsız bölümü taşısın. 1.5 milyon eşyayı evden eve taşısın bakalım kaç yılda taşıyacak.Ya da taşıyınca diğer ilçeler.Ne olacak İstanbul’a yeni 6 milyon insan taşımaktan söz ediliyor mu?O kadar çok var ki. soru işaretleri imar. ‘Bu konuları birlikte konuşalım’ diyorum. Bak, o masaya gidiyoruz. Dün dedim ki: Ankara’da, İstanbul’da hangi sofraya davet edilirsek oraya koşalım. Açıklamalar yapalım. 1.5 milyon konut, 200 bin konut, 250 bin konut. X partisi, Y partisi, Z partisi. Önemli değil. Ben sürece böyle bakıyorum. Söylediği sözlerden hiçbir şey anlamadım.”
Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı da ilçede çok eski binaların olduğunu, dönüşüm sürecinde bazı binalarda teknik sıkıntılar yaşandığını belirterek, ANKA’ya şunları söyledi:
“BİNALARIN DÖNÜM NOKTALARINDA BAZI TEKNİK SORUNLAR VAR: Rasimpaşa Mahallesi’ndeki KİPTAŞ’ın yıkımını gerçekleştireceğiz. Hatta KİPTAŞ ikinci kez burada, Kadıköy’de müteahhit oldu. Dün İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, İstanbul’da deprem seferberliği başlatarak, KİPTAŞ’ın bu riskli binaların dönüşümü noktasında bölgede daha aktif olacağını açıkladı.
Bu bölge, Rasimpaşa Mahallesi, uzun yıllardır çoğunlukla eski binaların sahip olduğu bir yerdir. İçin; Burası eski bir yerleşim bölgesi. Hani kurulmuş ya da 50 yıllık bir yer değil, yüzlerce yıllık tarihi olan bir bölge. Doğal olarak, buradaki binalar eski zamanlarda inşa edildi. Bu alanın imar planı uygulamaları büyükşehir belediyesi ve tarafımızca yapılmıştır. Şimdi savunma komitesinin nihai onayında. Buradaki binaların dönüşüm noktasında bazı teknik zorluklar yaşanıyor. Çünkü burada tek bir kurum veya kuruluş yetkili değil. Bölge tarihi bir bölge olduğu için, Koruma Kurulu’nun bu yapıları yıkma ve yenilerini yapma hakkı vardır ve son söz onlara aittir. Yani burada bir yapının yıkılıp yerine yenisinin yapılması gerektiğini net bir şekilde söyleyemeyiz. Çünkü Koruma Kurulu bu söylediklerimizin hepsini ortadan kaldırabilir. O yüzden bu noktada Koruma Kurulu ile uzun uzun oturup konuşulması gereken bir alandır. Şimdi Ekrem Lider dünkü seferberlik toplantısında yine böyle bir şey söyledi. Bütün uzmanlar bunu her binada söylüyor, her binanın yıkılması gerekmiyor. Güçlendirilebilen binaların da güçlendirilmesi gerekir. Bu noktada örneğin yıkılma noktasına gelen binaların finansmanla güçlendirilebileceğini söyleyelim.
KADIKÖYLÜ KOMŞULARIM DÖNÜŞÜME HAZIR: Şu anda Kadıköylüler özellikle deprem sonrası ve deprem öncesi binaları dönüştürme telaşında. Ama birçok sorun var, yasal sorunlar var. Dönüşen apartmanlar bazen küçülüyor, bazen küçülüyor, bu yüzden bu dönüşümü bir müteahhit aracılığıyla yapmak zorunda kalıyorlar çünkü mahalleli bunu finanse edemiyor. Müteahhitler de bizi burada kurtarmıyor, buraya gelip çok para yatırmak istemiyorlar. Bu sorunların analizi noktasında, binaları yıkmadan güçlendirerek kurtarmak mümkün olabilir. Bununla ilgili olarak KİPTAŞ, Mart ayı ortasından itibaren bir proje daha açıklayacak. Ondan sonra dediğim gibi binayı yıkmadan güçlendirmeye gideceğiz. Yoksa Kadıköy’deki komşularım dönüşümüm için çok hevesliler. Ama dediğim gibi her binanın kendi içinde farklı bir statüsü, her parselin de farklı bir statüsü var. İşte emsal bu, binalardaki dairelerin büyüklüğü var, oturanların ekonomik durumu var. Kadıköy’ün yüzde 65’inin 60 yaş üstü olduğunu herkes biliyor. Şimdi bu insanları böyle bir şehirde dönüştürdüğünüz zaman nerede yaşayacaklar? Emekli maaşları belli. Şimdi bu Kadıköylülere alternatif bir yer bulamazsanız bu dönüşümden geçen konutları nereye götürecekler? Yani bu tür bir acı var. Dediğim gibi binaları güya yıkmadan, bulundukları yerde olduğu halde güçlendirerek kurtarma yoluna gitmek gerekiyor” dedi.
HAK SAHİPLERİ:” KİPTAŞ’IN BU İŞİ YAPACAĞINI BİLEREK BU İŞE GİRDİK”
Nurcan Apartmanı sakinleri KİPTAŞ ile anlaştıkları için mutlu olduklarını söylediler. Mahalle sakinlerinin açıklamalarından bazıları şöyle:
Kerem Kumanlı: 2019 depreminde evimiz mühürlendi. Ondan sonra bu sürece girdik. Tabii ki pandemi süreci de o süreçte bizi çok etkiledi. Sonunda KİPTAŞ ile anlaştık. Özet bu kadar. Yoksa anlatmaya kalksam çok sancılı bir süreç. Ancak sonunda bir sonuca varıldı. Mühendislerle anlaştık. Müteahhit ve münferit müteahhitlerle, yani ayrı ayrı maliyetler konusunda anlaşamadık. Pandemi süreci bizi etkiledi, daha uzun sürdü. KİPTAŞ’a başvurduk, gelip baktılar. Ondan sonra proje bazında fiyat çıkardılar ve bu sonuca varıldı.
Abdullah Çeltik: Daha sonra sürece dahil olduk. Şirketimin adını verdiğim bir yer. Organize sanayi bölgelerinde üretim yapan firmalar olarak iletişim lokasyonlarını ve merkezi lokasyonları seçmek zorunda kaldık. Burayı hem Kadıköy’de bir yatırım olarak hem de aynı zamanda firmanın temas noktalarından birini oluşturmak için seçtik. Yanlış yer olduğuna inanıyoruz. Zorluklar olsa da arkadaşlar hepsini aşmak ve birlikte çözmek için ellerinden geleni yaptılar. KİPTAŞ’ın buradaki en büyük avantajı güvenilirliğidir. KİPTAŞ’ın bu işi yapabileceğini bilerek bu işe girdik. KİPTAŞ adına söylenebilecek tek bir şey var, arkasındayız ve ne diyorlarsa onu yapıyorlar.
YOK ETME SÜRECİ NASIL BAŞARDI?
Kadıköy Rasimpaşa Mahallesi’ndeki Nurcan Apartmanı sakinleri, 5 Mayıs 2021’de riskli yapı ilan edilen 12 bağımsız birimden oluşan binalarının tadilatı için 19 Ekim 2021’de istanbulyenilenen.com’a tek bina başvurusunda bulundu. vatandaşlar dinlendi ve proje hazırlandı. 19 Eylül 2022’de hak sahipleri ile uzlaşma sağlandı ve tahliye süreci başladı.
18 BİN 163 YENİLEME TALEBİ GELDİ
İstanbul Yenileme platformu için kurulduğu 5 Temmuz 2021 tarihinden bu yana toplam 18 bin 163 başvuru alındı. Bu uygulamalar; 39 ilçe, 641 mahalle ve 379 bin 214 bağımsız birim (346 bin 827 konut, 32 bin 387 ticari dönüş) olmak üzere yaklaşık 1 milyon 387 bin 309 kişiyi kapsamaktadır. Tekil yapılar için 201 bin 589 bağımsız ünitede (184 bin 21 konut, 17 bin 568 ticari ünite) yaklaşık 736 bin 86 kişiyi kapsayan 9 bin 586 başvuru bulunuyor. Bu da toplam başvuruların yüzde 68’ine tekabül ediyor.
GÖRÜNTÜ Dökümü:
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu
Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı
Hak Sahipleri
Yıkım görüntüleri (drone)
